Państwo i społeczeństwo (około 129 słówek i zwrotów) Struktura państwa 1. System rządzenia , słownictwo pochodne monarchy - monarchia (Great Britain, Sweden) /monaki/ republic - republika (Poland, Germany) /riPablik/ commonwealth - wspólnota (państwo demokratyczne) /komenłelf/ union - unia, zjednoczenie /junien/ federation - federacja /federejszyn/ state - państwo /stejt/ country - kraj /kantri/ nation - naród /nejszyn/ fatherland,native country - ojczyzna /fawelend, nejtiw kałntry/ 3. Ustrój społeczny democracy - demokracja /deMokresy/ capitalism - kapitalizm /kapitalizem/ socialism - socjalizm /sołszelizem/ communism - komunizm /komjunizem/ fascism - faszyzm /faszyzem/ nationalism - nacjonalizm /naszynalizem/ imperialism - imperializm /imperializem/ 4. Związane zwroty mother tongue - język ojczysty /mawe tang/ nationality - narodowość /neszyNality/ citizen - obywatel /sitizen/ religion - religia /riLidżyn/ power - prawo, władza /pałe/ politics - polityka /poliTiks/ policy - polityka (tzn strategia np finansowa) /poliSy/ parliament - parlament /paalament/ member of parliament - poseł /membe ełw palament/ government - rząd /gawement/ president - prezydent /prezident/ Prime minister - premier /prajm ministe/ mayor - burmistrz /mee/ spokesperson - rzecznik prasowy /społks person/ leader - przywódca /lide/ act of Parliament - ustawa Parlamentu /akt ełw paalament/ legislation - ustanawianie prawa /ledżi slekszyn/ party - partia /party/ left-wing - lewica (lewe skrzydło) /left łing/ right-wing - prawica /łrajt łing/ justice - sprawiedliwość /dżastis/ independence - niepodległość /indiPendens/ to take someone to court,to sue someone - pozwać kogoś do sądu /koot, sju/ to be illegal - być nielegalnym (o działaniu) /tu bi iligl/ Organizacje narodowe i miedzynarodowe 1. Organizacje EU-European Union - Unia Europejska /juroPijen junien/ FBI-(US) Federal Bureau of Investigation - Federalne Biuro Śledcze /federal bjureł ełw inwestigejszyn/ IRA-Irish Republican Army - Irlandzka Armia Republikańska /ajrisz riPablikan armi/ NASA-(US) National Aeronautics and Space Administration - Narodowa Agencja do Spraw Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej /eroNotik/ NATO-North Atlantic Treaty Organization - Pakt Północno-Atlantycki /Nejtoł triti/ NHS-(GB) National Health Service - Państwowa Służba Zdrowia /helf serwis/ UN-United Nations - Narody Zjednoczone /junajtyd nejszynz/ UNESCO-United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization - Junesko /juneskoł/ UNICEF-United Nations Children's Fund - junicef /junisef/ WHO-World Health Organization - Światowa Organizacja Zdrowia /dablju ti oł/ Przestępstwa / Przestępcy / Problemy społeczne 1. Rodzaje przestępstw / Problemy społeczne crime - przestępstwo, zbrodnia /krajm/ shoplifting - kradzież sklepowa /szoplifting/ pickpocketing - kradzież kieszonkowa /pikpoketing/ theft - kradzież /feft/ stealing - okradanie /stilin/ speeding - przekroczenie dozwolonej prędkości /spidin/ burglary - włamanie /berglery/ vandalism - niszczenie własności społecznej lub prywatnej /wandalizem/ bank robbery - napad na bank /benk robery/ blackmail - szantaż /blekmejl/ assassination - zamach /esesinejszyn/ kidnapping - porwanie (człowieka) /kidnapin/ smuggling - przemyt /smaglin/ piracy - piractwo (dystrybucja nielegalnych CD, DVD) /pajeresi/ drug traffic - handel narkotykami /drag trefik/ murder - morderstwo /meede/ sexual assault - napad na tle seksualnym /sekszual esolt/ rape - gwałt /rejp/ accident - wypadek /eksident/ homelessness - bezdomność /hołmlesnes/ unemployment - bezrobocie /animplojment/ hooliganism - chuligaństwo /hjuligenizem/ abortion - aborcja /eBorszyn/ drug addiction - uzależnienie narkotykowe /drag eDikszyn/ racism - rasizm /rejsizem/ 2. Przestępcy thief - złodziej /fif/ assassin - zabójca, zamachowiec /esesin/ kidnapper - porywacz /kidnape/ hijacker - porywacz samolotu /hajdżake/ murderer,killer - morderca /merdere, kile/ forger - fałszerz /fordżer/ prostitute - prostytutka /prostitjut/ bandit - bandyta /bendit/ gangster - gangster /gangsta/ Inne słownictwo związane z tematem 1. Pozytywne i negatywne court - sąd /kot/ Supreme Court - Sąd Najwyższy /suPrim kot/ trial - rozprawa sądowa /trajal/ hearing - przesłuchanie /hirin/ judge - sędzia /dżadż/ prosecutor - oskarżyciel /proseKjute/ barrister - obrońca /baristee/ accused - oskarżony /ekjuzd/ defendant - pozwany /diFendent/ witness - świadek /łitnes/ police - policja /polis/ chase,pursuit - pościg /czejs, perSjut/ handcuffs - kajdanki /hendkafs/ arrest - aresztowanie /eRest/ investigation - śledztwo /inwestgejszyn/ examination - przesłuchanie /igzaminejszyn/ prisoner - więzień /prizinee/ accusation,charge - oskarżenie /ekjuZiszyn, czaadż/ jury - ława przysięgłych /dżuri/ swearing - przysięga /słerin/ evidence - dowód /ewidens/ sentence - wyrok /sentens/ death warrant - wyrok śmierci /def łorent/ death penalty - kara śmierci /def panlti/ jail,gaol - więzienie /dżejl, gołl/ innocent - niewinny /inosent/ guilty - winny /gilti/ honesty - uczciwość /onesti/ dishonesty - nieuczciwość /disonesti/ deviation - zboczenie /dejwiejszyn/ gallows - szubienica /galołs/ Inne zwroty 1. Różne zwroty to commit a crime - popełnić przestępstwo /to komit e krajm/ to commit a suicide - popełnić samobójstwo /tu komit e suisajd/ to take bribes - brać łapówki /tu tejk brajbs/ to be at large - być na wolności (o przestępcy) /tu bi et laadż/ to investigate the case - prowadzić śledztwo w sprawie /tu inwestigejt we kejs/ to suspect someone of stealing,murdering - podejrzewać kogoś o kradzież,zamordowanie / tu saspekt/ to charge someone with - oskarżyć kogoś o /tu czaadż samłan łiw/ to be found guilty of a crime - uznać kogoś za winnego popełnienia zbrodni /tu bi fałnd gilty/ to get two years suspended sentence - dostać dwa lata w zawieszeniu /tu get saspendyd sentens/ to receive a life sentence - otrzymać dożywocie /risiw e lajf sentens/ to execute someone - dokonać na kimś egzekucji /tu egzekjut samłan/ to plead guilty - przyznać się do winy /plid gilty/ to be liable - zostać pociągniętym do odpowiedzialności /tu bi lajebl/ to be on the dole - być na zasiłku /bi on we dołl/